Afgelopen woensdag woonde ik een bijzondere bijeenkomst bij met de Tibetaanse monnik Tulku Lobsang Rinpoche.

Het thema: stress en ontspanning vanuit het perspectief van het Tibetaans Boeddhisme.

Het thema stress heeft de afgelopen periode mijn aandacht getrokken. Enerzijds vanuit een verlangen om het te reduceren, anderzijds om het als iets positiefs te integreren in mijn leven.

Eerder schreef ik al over hoe mijn lichaam protesteerde na mijn changemaker-reis van de afgelopen 17 jaar. Mijn lichaam gaf jarenlang subtiele signalen - een trillend oog, verhoogde vatbaarheid voor griepjes. Later werden deze signalen dwingender: hoge ontstekingswaarden en eczeem.

De oorzaak? Chronische stress.

Het is een fascinerend onderwerp, helemaal wanneer je stress verbindt met onze biologie. Hoe stress werkt op ons zenuwstelsel. Hoe dit zenuwstelsel weer verbonden is met ons brein, onze buik, ons hartritme. En hoe dit alles invloed heeft op onze gemoedstoestand.

Alles is met elkaar verbonden.

Misschien denken sommige lezers: "Ja, dit is me al een tijdje bekend."
Dat riep ik ook regelmatig. Maar tussen weten en voelen ligt een wereld van verschil.

Alle reden dus, om me nog meer te verdiepen in deze materie.
De bijeenkomst met Rinpoche kwam als geroepen.

Ik vind het altijd verfrissend om niet alleen vanuit de wetenschap of medische hoek naar een bepaald thema te kijken, maar ook vanuit het perspectief van een andere cultuur of religie.

Deze bijeenkomst was dan ook een verademing. Het was bevrijdend om vanuit die diepe boeddhistische wijsheid zowel lessen als praktische handvatten te ontvangen over stress en ontspanning.

Wijsheid met een glimlach

Met ontwapenende humor en een spiegel naar onze westerse samenleving liet Rinpoche zien dat het leven op aarde inherent bestaat uit lijden, problemen en stress.

Of zoals hij het noemde: het leven is een beweging.
Het zijn golven van uitdagingen.

Drie inzichten om mee naar huis te nemen

Uiteindelijk nam ik drie waardevolle inzichten mee naar huis.

1. Wat is een probleem?

Rinpoche bracht de definitie van een probleem terug naar drie bronnen:

Het niet hebben Je kent het wel: je verlangen naar iets wat je (nog) niet hebt. Die nieuwe baan, een tuin, meer omzet, de nieuwe collega...

Het hebben Je hebt het, maar je wilt het niet meer kwijtraken. Die fijne baan, je prachtige tuin, die omzet, die fantastische nieuwe collega.

Het leven zelf Het leven bestaat per definitie uit conditioneringen die zorgen voor problemen en pijn.

Hij vatte een voor mij complex onderwerp op humorvolle wijze samen:

"If you don't want any challenge or problem in your life? I'm sorry to say, but you are on the wrong planet."

(Dit deelde hij met een glimlach van oor tot oor.)

2. Alles is verandering

Alles in dit leven, hier op aarde, gaat in golven.

Het leven komt en gaat

Geboorte en dood

Inademen en uitademen

De ruimte tussen hartslag en de volgende hartslag

De golven van het leven zijn veranderingen. Zo zijn ook alle gebeurtenissen in ons leven ervaringen van veranderingen.

We hebben de neiging om controle te willen hebben over deze veranderingen. We willen de pijn van verandering niet voelen, liefst vermijden.

De les van Rinpoche is om de ervaring, en dus de verandering, te omarmen. Elke ervaring. Ook de pijnlijke, minder mooie, frustrerende ervaringen.

Er is geen cherry picking.
Omarm de verandering.

3. Vijf obstakels voor verandering

Er zijn vijf obstakels die ons weerhouden van verandering:

1. Luiheid

2. Vergeten

3. Niet weten dat je een probleem hebt

4. Niet veranderen

5. Te veel veranderen

Er kan over deze vijf punten natuurlijk een boekwerk geschreven worden, maar ik vind ze in deze eenvoud helder. Leg deze vijf punten over het doek van je eigen leven en je kunt er vast wel een obstakel uithalen.

Waarom stress aandacht verdient op je changemaker-reis

Ongeveer 40% van de changemakers ervaart binnen drie jaar overspannenheid of burnout-gerelateerde klachten. We hebben onze ziel en zaligheid verbonden aan het bijdragen aan die mooiere wereld.

Ik durf te stellen dat de gemiddelde changemaker beter is in het geven dan het ontvangen.

En zo hoort ook stress bij de golven die plaatsvinden op je changemaker-reis. Zoals Rinpoche deelde: omarm deze.

Omarm deze stress door écht, écht, écht heel goed voor jezelf te zorgen. Luister naar de signalen van je lichaam. Zorg voor ontspanning.

Ik heb er 17 jaar over gedaan om deze twee zaken nu heel serieus te nemen. Zo serieus zelfs, dat we nu thuis de tegels in de tuin gewipt hebben (sowieso een goed idee) en er een hangmat voor in de plaats is gekomen ;-)

Elke ochtend kijk ik nu in de tuin, en herinnert die hangmat me aan mijn relatie met stress en ontspanning.

Ik hoef nog maar één ding te doen: erin gaan liggen ;-)

De volgende golf van verandering.

Een mooie dag vol golven toegewenst.

Groet, Michael

De plantjes moeten nog groeien, maar het begin is er ;-)